Jelle Derckx

Tekst # 18 In gesprek met Jelle Derckx (LIEFKE magazine)

Jelle Derckx heeft een passie: mensen inspireren tot een bewuste levensstijl en persoonlijke groei. Zijn blog GROWTHINKERS is hier een directe uiting van. Op dit platform schrijft hij over persoonlijke groei, minimalisme en duurzaamheid.

Jelle Derckx
Jelle Derckx

‘Hee Jelle, hier wat feedback van een trouwe volger. Ik vind het knap hoe je steeds een duidelijk antwoord vindt op al die moeilijke vragen en bewonder de wijsheid die je in pacht hebt en de zelfbewustheid waarmee je in het leven staat. Voor mij ben je een inspirerend voorbeeld’, aldus een volger van Jelle op Instagram. Jelle: ‘Soms vraag ik me weleens af waar ik het voor allemaal doe. Maar van zulke reacties krijg ik dan weer energie om door te gaan. Hierdoor weet ik dat ik op de juiste weg zit’.

Jelle ontvangt in een gloednieuw gerenoveerde woning in het centrum van Amsterdam. Ontspannen zit hij aan de lange tafel, een van de weinige meubels in huis. Minimalisme is niet voor niets een van de onderwerpen waar hij over schrijft. Zelf deed Jelle veel overbodige spullen weg. Het etaleren van deze levensstijl is een van de speerpunten van zijn blog; GROWTHINKERS.

Lees het hele interview hier.

Dit interview verscheen in LIEFKE magazine, december 2017.
Foto: Marijn de Wijs

Yamina

Tekst #17 Als je elk dubbeltje moet omdraaien (Geef om de Jan Eef)

‘Schulden’, ‘je trots gaat eraan’, ‘vernederend’. Dit zijn enkele uitspraken die vallen als kwartiermaker Yamina el Ghali namens de gemeente Amsterdam in een groepsgesprek vraagt: ‘Wat betekent armoede?’ Dat armoede een probleem is in Amsterdam West blijkt uit de cijfers van het WPI (Werk, Participatie en Inkomen). Maar wat kan de gemeente eraan doen?

Buurtbewoner Yamina (37) is door de gemeente Amsterdam West ingehuurd als kwartiermaker in de Jan Maijenbuurt. ‘Als kwartiermaker breng ik met een team professionals en vrijwilligers in kaart wat voor problemen er precies zijn rondom hardnekkige armoede. Daarvoor bellen we bij mensen aan, organiseren we inloopspreekuren en groepsgesprekken.’ De gemeente constateert dat mensen met een laag inkomen de subsidiepotjes die er speciaal voor hen zijn niet gebruiken. Zoals woonkostentoeslag, collectieve zorgverzekering en een jeugdsportfonds. Yamina: ‘Kennen ze de subsidieregelingen wel? En zo ja, waarom maken ze er dan geen gebruik van? We willen weten wat er speelt en hoe we dat kunnen veranderen. Mijn missie is een kerngroep binnen de bewoners van de Jan Maijenbuurt te activeren die de buurt naar een beter en hopelijk armoedevrij niveau tilt.’

De onzichtbaren
De gemeente ziet armoede als een probleem dat breder is dan alleen financiële nood. Ook eenzaamheid en sociaal isolement zijn issues. Yamina: ‘Ik ben net als de vrijwilligers ervaringsdeskundige. Ik ben een tijd alleenstaande moeder geweest zonder werk. Ik weet daardoor wat het betekent om veel alleen te zijn. Ik ben vrijwilligerswerk gaan doen op de school van mijn zoontje en bij de Tagrijn. Sommige buurtbewoners zitten, net als ik toen, in een sociaal isolement. Ze hebben geen vrienden en familie en zitten alleen thuis. Dit zijn de zogenaamde “onzichtbaren”. Wat kunnen we doen om deze onzichtbaren te bereiken en eventueel te helpen? Ze komen niet vanzelf naar ons toe. Met zaken als een koffiekar en inloopmiddagen willen we een plek bieden voor mensen die zich alleen voelen.’

Yamina
Yamina

Doorzettingsvermogen
Deze inloopmiddagen voor mensen in financiële en sociale problemen zouden laagdrempelig moeten zijn. Toch vereist het heel wat doorzettingsvermogen van belangstellenden. Op deze koude en natte woensdagmiddag zijn de medewerkers verlaat, waar door pas 35 minuten na officiële aanvang de deur van het Proeflokaal opengaat. Hier vindt het wekelijkse inloopspreekuur plaats. Mildred (76), gepensioneerd thuiszorgmedewerker en buurtbewoner, staat op het punt weer weg te gaan, maar besluit toch buiten in de regen te wachten. ‘Ik kom hier voor de gezelligheid. Mijn administratie wordt al door de vakbond geregeld, maar ze kunnen je hier met van alles en nog wat helpen. Met subsidieaanvragen of je belastingaangifte, heel handig. Ik heb hun flyer ook aan andere buurtbewoners gegeven maar ja, die moeten wel zelf willen.’  

Van het kastje naar de muur
Dat blijkt nogal een uitdaging, om mensen zelf te laten willen. Of beter gezegd, om ze opnieuw te motiveren. De mensen van Turkse origine die door Yamina bij elkaar geroepen zijn om te praten over armoede zijn boos en teleurgesteld over de gang van zaken bij de gemeente: ‘Soms weten we wel van bepaalde regelingen, maar de gemeente stelt te veel eisen en voorwaarden. Ook worden de voorzieningen later soms weer afgeschaft. Daarmee worden we van het kastje naar de muur gestuurd en niet serieus genomen’, zegt een man van middelbare leeftijd.

Ook eerlijkheid loont niet, volgens een oudere dame: ‘Hoe meer je de gemeente vertelt over je situatie, hoe meer je beperkt wordt. Het is daarom beter je mond te houden. Vroeger kon je bijvoorbeeld drie maanden per jaar naar het buitenland. Nu kan dat niet meer zonder gekort te worden op je uitkering.’ Daarnaast zorgt de kostendelersnorm, waarbij ouders gekort worden op hun uitkering als ze inwonende kinderen hebben, voor spanningen binnen het gezin. Veel mensen hebben hierdoor ruzie met hun kinderen. Volgens de man van middelbare leeftijd moet het ook makkelijker kunnen: ‘De gemeente en de belastingdienst weten alles van ons. Waarom moeten we dan zelf al die regelingen aanvragen? Het zou automatisch moeten gaan.’

Communicatieproblemen
Yamina: ‘Het is heftig om dit te horen, maar ik ben wel blij dat ze het vertellen. Als mensen te vaak afgewezen zijn voor voorzieningen of als ze het geld later moeten terugbetalen dan verliezen ze hun vertrouwen. De gemeente zal hard moeten werken om dit vertrouwen terug te krijgen.’

Een oudere man wil niet meedenken over oplossingen. ‘Ik heb gezondheidsproblemen maar daarover heb ik een meningsverschil met de gemeente. Ik ben zo boos over de gang van zaken dat ik er niet eens over wil praten.’ Yamina: ‘Maar als jullie er niet over willen praten dan kan de gemeente ook niet weten wat ze fout heeft gedaan en hoe ze het kan verbeteren.’ Boosheid lijkt niet het enige communicatieprobleem. In de vertaling van Turks naar Nederlands gaat de nuance verloren. Op de vraag hoe de gemeente armoede kan bestrijden, komen algemene antwoorden als ‘ze moeten jongeren aan het werk helpen’, ‘iedereen gelijk behandelen’ en ‘tienermoeders helpen’.

Hoe dat dan precies moet? Die vraagt blijft in de lucht hangen. Gelukkig heeft Yamina nog bijna een jaar om in haar functie van kwartiermaker antwoorden te vinden.

Deze tekst verscheen in de Jan Eef buurtkrant, december 2016. 
Foto: Maaike Bloem


Rappers

Tekst #16 Battelen op het Columbusplein (Geef om de Jan Eef)

Negen paar ogen beginnen te stralen als rapdocent Rachid Laamimach (23) aankondigt dat de jongens zo gaan battelen. ‘Battelen, ja!’ roepen de jongens enthousiast. De levenslust en het plezier spatten ervan af tijdens de workshop van Rachid. De rap waar ze aan werken heet SDB, naar Stadsdeel De Baarsjes, waar de jongens (elf tot veertien jaar) wonen.

Rappers
De rappers

Hoe uitbundig het er ook aan toe gaat deze middag, de aanleiding voor het organiseren van deze workshops is minder vrolijk. Enrico Kruydenhof is projectleider jeugd en veiligheid in stadsdeel West. Bij overlast van jongeren in de leeftijd van 7-23 jaar komt hij in actie. Zo ook deze keer. ‘We kregen klachten over sommige jongens van buurtbewoners en van ouders van kleine kinderen. De jongens zouden overlast veroorzaken op het Columbusplein.’

Positieve aandacht
Enrico: ‘Je kunt dit soort situaties oplossen met repressieve maatregelen. Maar ik wilde graag nadenken over hoe we deze jongens en hun vrienden op een positieve manier konden aanpakken. Die kans verdienen ze.’

In dat licht kwam het goed uit dat Enrico en Rachid elkaar ontmoetten op het Alf Laila Walaila-festival in het Erasmuspark. Rachid deed mee met het project Adopteer een ambtenaar, en werd gekoppeld aan Enrico. Rachid was precies de juiste persoon om iets met de jongens te gaan doen. Hij weet hoe zonde het is als je jongeren niet de kans geeft zichzelf te uiten. ‘Ik ben zelf in Bos en Lommer opgegroeid. Er waren geen activiteiten. Daardoor heb ik veel kansen gemist. Toen ik vijftien was, ben ik daarom zelf activiteiten gaan organiseren, waaronder een radiostream via internet. Nu heb ik mijn eigen bedrijf, R-D MUSIC.’

Giechelen en struikelen
‘Boys, luister naar elkaar!’ Rachid slaat regelmatig met vlakke hand op tafel om de lachende en door elkaar schreeuwende jongens tot stilte te manen. Het is zaterdagmiddag, vier uur. De jongens zitten bij elkaar in een tl-verlichte ruimte van de Columbushoek op het Columbusplein. Het zal ze worst wezen of het er gezellig is of niet. Ze hebben elkaar, Rachid en de woorden die op een beat moeten worden gezet. En dat is nog best lastig.

‘Ga door! Het maakt niet uit wat er in je hoofd opkomt, probeer het op het ritme te zetten’, spoort Rachid hen aan als ze zich giechelend en struikelend over woorden door het battelen heen worstelen. Niet alle jongens zijn zich bewust van de alternatieve aanpak van de gemeente. Ouassim (14): ‘We waren op het plein toen Rachid naar ons toekwam om te vragen of we rapworkshops wilden volgen. Waren er klachten van buurtbewoners? Daar weet ik niets van.’ Nordin (14): ‘Niet alle buurten hebben zulke workshops. Wij hebben die kans gekregen. Ik vind het leuk. Het is beter dan alleen maar voetballen op het plein, zeker in de winter als het koud is buiten.’

Gevoel uiten
Of ze de precieze aanleiding kennen of niet, het rappen doet ze zichtbaar goed. Achmed (13) is de producer van het stel: ‘De workshops inspireren me en brengen veel creativiteit naar boven. Ik zou er graag mee doorgaan.’ Rachid: ‘Iedereen heeft talent. Ik wil de jongens helpen dat van hen te ontdekken. Van huis uit hebben ze niet altijd de gelegenheid om mee te doen met sport of creatieve activiteiten.’ Hij gaat bij een van de jongens zitten. ‘Je hebt het mooi verwoordt, maar nu wil ik weten wat het verhaal is. Waarom heb je dat geschreven? Is dat je eigen mening?’ Opnieuw spoort hij de jongens aan: ‘Werk uit je gevoel, waar zit je mee? Alles wat we hier zeggen blijft binnen deze muren.’

Even later zegt Rachid: ‘Rap is meer dan alleen muziek. Er komt taalgevoel bij kijken. Ze vergroten hun woordenschat en hun kennis. Ik ben trots op die jongens. De bedoeling van rap is dat ze hun gevoel kunnen uiten. Ik leer ze dat ze alles mogen zeggen. Ik vond het vroeger ook moeilijk mijn emoties te uiten. Via rap kon ik dat wel.’

Duwtje in de rug
Net als Enrico is Rachid ervan overtuigd dat de jongens juist positieve aandacht nodig hebben, in plaats van een harde aanpak. ‘Het zijn kinderen, die moet je kansen geven. Samen zorgen we ervoor dat de jongens een positieve bijdrage leveren aan de buurt en aan de maatschappij. Het geeft me voldoening als ze vooruit gaan en succes boeken. De bedoeling is dat ze in de toekomst goed functioneren in de maatschappij. Om dat voor elkaar te krijgen moet je hen al van jongs af aan positief stimuleren. Het zijn slimme jongens. Ze hebben alleen een duwtje in de rug nodig, iemand die ze de juiste structuur en begeleiding kan geven. Ik probeer daar met mijn bedrijf een bijdrage aan te leveren.’

Op verzoek van de jongens zijn hun namen gefingeerd. Dit artikel verscheen in de Jan Eef krant, december 2016.
Foto: Maaike Bloem

 

Helen Sumter

Tekst #15 Verder kijken dan de oppervlakte (Geef om de Jan Eef)

Een bedrijvige vrouw, zo kan je Helen Sumter wel noemen. Ze runt niet alleen haar eigen bedrijf SumPro, maar sinds 2012 ook Bedrijvige Vrouwen. Een netwerkorganisatie voor energieke, vrouwelijke ondernemers zoals zij zelf.

Helen Sumter (midden)
Helen Sumter (midden)

Schatten in de Baarsjes
Helen Sumter is Baarsjesbewoner. In 2010 moest ze wegens ziekte stoppen met haar bedrijf waarmee ze feesten organiseerde. Hoewel dit op de korte termijn voor onder andere financiële problemen zorgde, bracht het ook rust. Eindelijk had ze de tijd om eens goed om zich heen te kijken. Helen: ‘Wat ik zag was een schat aan vrouwelijke ondernemers in West. Waarom zou ik werken met mensen uit bijvoorbeeld Rotterdam, als er om de hoek net zulke geschikte kandidaten beschikbaar zijn? Precies rond die tijd viel er een flyer van het stadsdeel in de bus met daarin een oproep om je idee voor de buurt te pitchen. Het stadsdeel vond mijn initiatief om vrouwelijke ondernemers een podium te geven zinvol en een startbudget voor Bedrijvige Vrouwen was geregeld’.

Snel groeien
De startbijeenkomst van Bedrijvige Vrouwen bestond uit tien deelnemers. De reacties waren al snel zo enthousiast dat het aantal deelnemers opliep. Nu zijn er op een netwerkbijeenkomst tussen de 30 en 50 vrouwen aanwezig. Maar ook wel eens 150. Een groot succes dus. Helen: ‘Aanvankelijk begon Bedrijvige Vrouwen in West wegens mijn wortels in de Baarsjes. Toen er ook aanvragen vanuit andere stadsdelen kwamen, besloten we het netwerk breder te trekken en verspreidde het zich over de hele stad. Inmiddels zijn er op stadsniveau meer dan 1700 vrouwen aangesloten op het netwerk. Wel zijn er nog besloten Facebook groepen voor de verschillende stadsdelen’.

Positie vrouwelijke ondernemers
:
‘Sinds de oprichting heb ik niet per se een verandering gezien in de positie van vrouwelijke ondernemers. Wel hebben we binnen Bedrijvige Vrouwen gesprekken over wie precies onze doelgroep is. Toen we begonnen was het crisis en was iedereen op zoek naar een netwerk. Na een jaar zagen we dat ook veel startende, vrouwelijke ondernemers zich afvroegen wat Bedrijvige Vrouwen nou echt voor hen kan betekenen. Momenteel zijn we aan het kijken naar een balans tussen de groep ondernemers die stevig in hun bedrijf staan en ondernemers die wel willen maar nog niet de juiste vorm en middelen gevonden hebben. De tweede groep kan van de eerste leren, maar de eerste groep moet zich ook aangesproken voelen en iets uit de netwerkbijeenkomsten kunnen halen’.

Toekomstvisie
Helen heeft een duidelijk doel met haar werk. Op haar website staat:
‘Ik wil mensen bewust maken van hun eigen positie in de samenleving waardoor ze in staat zijn open en onbevooroordeeld (werk) relaties aan te gaan. Door dit bewustzijn te helpen creëren, hoop ik dat mensen elkaar zien zoals ze werkelijk zijn. Gelijkwaardigheid en respect staan hierin centraal’. De directe bron van deze missie zijn haar dochters: ‘Mijn dochters hebben een donkere huidskleur. Soms vragen ze me “Waarom is alles om ons heen wit?” Uiteindelijk wil ik voor mijn dochters een wereld creëren waarin ze zichzelf herkennen. Nu zijn alle reclames, alle poppen, alle voorbeelden die ze dagelijks zien voornamelijk bevolkt door witte mensen. Vooral met mijn eigen bedrijf SumPro houd ik me bezig met deze kwesties. Ik help culturele organisaties, non-profitorganisaties en overheden om aansluiting te vinden bij hun doelgroep. Hoewel ik ook met Bedrijvige Vrouwen bewustwording wil creëren voor het feit dat men verder kan kijken dan de oppervlakte’.

Het succes meten
De Bedrijvige Vrouwen netwerken met als doel zichzelf, maar ook elkaar te verbinden en te versterken in vakvrouwschap en business. Dat doen ze door het organiseren van workshops, thema- en netwerkbijeenkomsten en (commerciële) samenwerking. Helen: ‘Dit najaar onderzoeken we wat Bedrijvige Vrouwen voor de deelnemers oplevert. Sommigen kunnen heel duidelijk een stijging in hun omzet aangeven, maar er zijn ook veel minder meetbare resultaten ontstaan. Zoals vriendschappen en samenwerkingsverbanden. De vrouwen onderling profiteren zeker van de gunfactor. Ze zijn eerder geneigd om bijvoorbeeld klant te worden van een boekhouder die ze via ons netwerk kennen of een jurk te kopen bij een andere bedrijvige vrouw dan bij een onbekende’.

Dit artikel verscheen in augustus 2016 op Geefomdejaneef.nl
Foto: Vanessa van Gasselt

Natuurtuinen Slatuinen

Tekst #14 Lief zijn voor de diertjes

‘Kerewinne ik wil naar binnen!‘ klinkt het uit veertien kinderkeeltjes. Het is het wachtwoord waarmee de groene poort van de Natuurtuin Slatuinen opengaat. Achter het hek, ingeklemd tussen de huisjes op de Slatuinenweg en de Admiraal de Ruijterweg, ligt een liefelijk stukje bos. Er zijn watertjes, bomen, bloemen en beestjes. Perfect voor natuuronderwijs aan stadskinderen.

Natuurtuinen Slatuinen
Natuurtuinen Slatuinen

‘Wat gaan jullie hier doen?’ vraagt natuurtuinmedewerker Marijke aan de kinderen uit groep drie van basisschool de Roos. ‘Dieren zien, kikkers en bloemetjes’, weten ze. De kinderen gaan op avontuur met Kerewinne de kikker. Het is een van de excursies die de natuurtuin organiseert voor basisscholen in de buurt. Maar de natuur, dat is wel even wennen. Een van de begeleidende ouders slaat paniekerig een vlieg weg. ‘Ik wil geen slakken!’ en ‘Kan je hier gestoken worden?’ klinkt het enigszins bezorgd vanuit de kinderen.

Opdrachten
Ze gaan in groepjes op pad. Verspreid door de tuin hangen zes opdrachten voor de kinderen. Ze onderzoeken waterbeestjes, turen door verrekijkers naar vogels en kijken via spiegeltjes naar de bomen. Mariam (7) vindt alles eng ‘Ik wil geen beestjes zoeken!’ Marijke: ‘Er is er altijd wel eentje die zo reageert. Je kunt er het beste geen aandacht aan besteden. Dan gaat het vanzelf over’. Maar dat is nog even niet aan de orde. Er volgt een flinke huilbui ‘Ik wil hier weg!’ roept ze. De andere kinderen gaan ondertussen enthousiast op in het zoeken naar bodemdiertjes. ‘Ik heb een pissebed!’ ‘Ik een worm!’ Marijke: ‘Het is een natuurbelevingsles. Het is niet erg als een opdracht niet helemaal goed is uitgevoerd, het gaat om het bereiken van een positieve natuurbeleving. Ze horen bijen zoemen, voelen takken en bladeren onder hun voeten en lopen tussen de bomen’.

Bewustwording
Tijdens het bezoek aan de tuin gaat het inderdaad om bewustwording van de natuur. Er is aandacht voor de kleinste beestjes en daar moet je wel op gewezen worden, anders loop je er zo voorbij. Marijkes collega Karin pakt een miljoenpoot op. Het insect wordt uitgebreid geaaid en vastgehouden door de kinderen. Water uit de vijver wordt voorzichtig terug gegoten ‘Hoe zou jij het vinden om van grote hoogte naar beneden gegooid te worden?’ Vraagt Karin. Bange Mariam doet nog niet actief mee met de opdrachten, maar heeft vanaf de zijlijn wel weer praatjes ‘Doe voorzichtig met de diertjes, anders gaan ze dood en dat vind ik zielig’. Als laatste opdracht verzamelen de kinderen een cadeautje voor Kerewinne de kikker. ‘Oohh, wat mooi’, zuchten ze als de ze op kleur gesorteerde blaadjes, takjes en bloemetjes zien in de doos voor Kerewinne.

Voortbestaan Slatuinen bedreigd
Marijke: ‘De Slatuinen krijgt mogelijk drastisch minder subsidie. Mijn aanstelling vervalt als de bezuinigingen doorgaan. Ik ben gastvrouw, verzorg de excursies voor scholen en stuur de vrijwilligers die de tuin onderhouden aan. Je kan de tuin niet zomaar zonder toezicht openen. De mensen doen hier dan waar ze zin in hebben, zoals barbecueën en feesten. De omwonenden van de natuurtuin zullen zich ook minder veilig voelen vanwege een verhoogd risico op inbraken en geluidsoverlast’. Korting op de subsidie betekent ook het einde van de excursies. ‘Er zijn 12 basisscholen die op loopafstand van de tuin zitten. Als ze hier geen toegang hebben, moeten de kinderen met de bus naar een natuurgebied. Daar hebben scholen geen geld voor waardoor er minder kinderen in aanraking komen met de natuur’.

Gemeente
De gemeente is het gesprek met de Slatuinen aangegaan en erkent de noodzaak van de subsidie. Een concreet subsidiebedrag is nog niet uit voortgekomen uit de gesprekken. De geldzorgen gaan in ieder geval langs deze groep kinderen heen. ‘Ik zag een kikker!’ ‘Ik twee!’ roepen ze opgewonden door elkaar als ze de poort weer doorgaan. Terug de straat op, naar hun eigen klaslokaal.

Teken de petitie
Wil je helpen bij het behoud van de Slatuinen? Teken de petitie: petities.nl

Natuurtuin Slatuinen
Slatuinenweg 45, 020-4124361
Voor openingstijden, zie: natuurtuinslatuinen.wix

Dit artikel verscheen in juli 2016 op Geefomdejaneef.nl

Centering

tekst #13 Verwacht: acht nieuwe Baarsjesbewoners!

‘Voel jij al wat?’ ‘Oh je begint het wel te zien hoor!’ ‘Heb jij ook zo’n last van constipatie?’ Merkwaardige begroetingsvragen? Niet voor ons, acht vrouwen in verwachting. We doen mee met het uit de VS overgewaaide concept van ‘Centering Pregnancy’, waarbij zwangere vrouwen tegelijkertijd hun maandelijkse controle hebben bij de verloskundige. Hierdoor wordt er meer kennis gedeeld en leer je andere zwangeren uit de buurt kennen. En voor de uiterst prille Baarsjesbewoners in onze buiken geldt natuurlijk: vrienden maak je nooit vroeg genoeg!

Speelse opzet
‘Ontstoken tandvlees bij de moeder kan een laag geboortegewicht veroorzaken, waar of niet waar?’ leest verloskundige Eva voor. Zeven bordjes draaien op een rode schijf, alleen die van mij draai ik met de groene kant vooruit. Van de eerste controle is me bijgebleven dat dit met elkaar te maken kan hebben. Juist omdat ik het zo opmerkelijk vond, heb ik het onthouden. Door middel van dit soort speelse elementen komen we van alles te weten over de zwangerschap. Over tandverzorging en borstvoeding, maar ook wat we tegen kwaaltjes als vermoeidheid, spataderen en dikke enkels kunnen doen. Vaak laat de verloskundige ons zelf antwoorden. De groep blijkt dan veel te weten en dat is ook de kracht ervan. Eva: ‘Vrouwen hebben na een Centering traject meer kennis over de zwangerschap en bevalling, waardoor ze er beter mee kunnen omgaan. Onderzoek uit de VS toont aan dat er met name in achterstandswijken minder vroeggeboortes zijn door Centering’.

Centering
Centering

Het zal toch niet
De eerste keer dat ik op de controletafel lig, ben ik bijna 14 weken zwanger en is het hartje niet direct hoorbaar. Terwijl het een week daarvoor nog luid en duidelijk klopte. Als we uiteindelijk wel wat horen, is het zachtjes en komt het ternauwernood uit boven het kloppen van mijn eigen hart. ‘Ik zal toch niet hier, tussen al die wildvreemde vrouwen, te horen krijgen dat de baby niet meer leeft?’ is het eerste wat ik denk. Ook bij een andere vrouw is het hartje niet te horen, en zij heeft eerder dit jaar al een miskraam gehad. Best angstige momenten die je dan in de groep meemaakt. Eva: ‘Als je de mensen nog niet goed kent is dat inderdaad niet leuk. Maar we hebben ook een keer een te vroeg geboren kindje gehad dat overleed, toen gaf de groep juist steun. Als vrouwen de 20 weken echo gehad hebben en er is iets ontdekt wat niet goed zit, vragen we altijd of ze dat in de groep willen delen of niet. Ook als je andere vragen hebt die je liever niet in de groep stelt, kan je altijd een aparte afspraak met ons maken’.

Diversiteit
Gezien de locatie van de verloskundigenpraktijk, de Baarsjes en Bos en Lommer, had ik een groep van gemengde afkomst verwacht. Ik was dan ook verbaasd te zien dat nagenoeg ons hele groepje uit blanke, hoogopgeleide dames bestaat. ‘Dat is toeval’, volgens Eva. ‘We starten elke zes weken een nieuwe groep en meestal zitten daar ook vrouwen met een andere afkomst bij. Het is mooi om te zien dat het onderlinge begrip voor elkaars cultuur versterkt wordt door de bijeenkomsten en dat ze, ondanks verschillende afkomst, veel gemeen hebben’. Wat ook opvalt is dat op één na alle vrouwen voor het eerst bevallen. Eva: ‘Dat is dan weer geen toeval. Als vrouwen een tweede kind krijgen, moeten ze het eerste natuurlijk wel ergens kwijt kunnen tijdens de bijeenkomsten. Dat kan een belemmering zijn. Vaak weten de vrouwen ook al meer doordat ze het al een keer meegemaakt hebben. Hierdoor hebben ze minder behoefte aan een groep’.

De mannen 
‘Naahh, ga jij alweer naar het hartje luisteren? Ik ben wel jaloers hoor’, zegt mijn vriend. Ik weet niet hoe het met andere aanstaande vaders zit, maar die bij mij op de bank voelt zich volledig verbonden met zijn toekomstige vaderrol en onze ongeboren baby. Alleen, de mannen zijn afwezig tijdens de Centering bijeenkomsten. Officieel mogen ze bij het eerste gedeelte zijn, als er naar het hartje geluisterd wordt. Dit had ik alleen niet goed begrepen waardoor ik nu al twee keer zonder hem gegaan ben. Dat zullen we de komende vier maanden zeker anders doen. Na de controle worden de mannen echter verzocht te vertrekken. Misschien niet gek, we hebben het voornamelijk over de functies van het vrouwelijke lichaam en mogelijke problemen daarbij tijdens de zwangerschap. Ook schept het meer vertrouwen om dat met vrouwen onder elkaar te bespreken. Gelukkig is er nog een bijeenkomst over de bevalling, waarbij de mannen wel welkom zijn en krijgen we nog opdrachten om thuis te bespreken, zoals over opvoeding en taakverdeling. Want dat we ze daarbij nodig hebben als steun en toeverlaat, is in ieder geval zeker. En het hartje? Dat hoor ik bij de tweede bijeenkomst weer kloppen als een malle.

Meer weten over Centering Pregnancy bij Verloskundigen de Baarsjes & Bos en Lommer? www.verloskundigendebaarsjesenbosenlommer.nl

Dit artikel verscheen in april 2016 op Geefomdejaneef.nl

Mercatormarkt

Tekst #12 Stralende krokuseditie Mercatormarkt

Een mooiere dag voor een markt is er niet. Strakblauwe lucht, zonnig en een tikje fris. Het Mercatorplein straalt tijdens deze krokuseditie van de Mercatormarkt. De kraampjes vormen een vrolijk geheel met hun gekleurde zeil en uitgestalde waar. Bij de Zweefmolen klinkt muziek, de eetkraampjes verspreiden heerlijke geuren van koffie, poffertjes en pizza. Sommige buurtbewoners snellen het plein over met de wekelijkse boodschappen, anderen bekijken rustig het aanbod en maken een praatje met elkaar of de verkopers.

Te vroeg voor bier
De mannen van Brouwerij de Afleiding staan er nog wat verloren bij met hun speciaal bier Jannie, vernoemd naar de Jan Eef. ‘Het is nog te vroeg voor mensen om bier te kopen, denk ik.’ Dat is wel anders bij Nienke van Piebe & Co. Ze straalt van oor tot oor ‘Het is pas half één en ik ben al door de helft van mijn voorraad heen!’ Nienke is communicatieadviseur en begon drie weken geleden met tekenen. Ineens ‘was ‘ie er’: Piebe, een vrolijk gekleurd mannetje. Ze nam de gok en huurde een kraam. ‘Blijkbaar vinden anderen mijn tekeningen net zo leuk als ik, want ze vliegen als warme broodjes over de toonbank. Mijn dag kan niet meer stuk!’

Food- en rommelmarkt in één
De Mercatormarkt is een initiatief van winkelstraatvereniging Ik Geef om de Jan Eef. Op deze editie van de markt is het niet alleen mogelijk voor ondernemers om hun waar te verkopen, maar kunnen buurtbewoners ook een kraampje huren via de Mercator Soek. Vandaar dat er vandaag naast ambachtelijke olie, brood en bier ook keurig uitgestalde spulletjes van zolder liggen. Daardoor is er voor ieder wat wils, maar dat blijkt niet voor iedereen per se een pluspunt.

Pickle n Glow
Pickle n Glow

Luxe of juist tweedehands?
Verkopers Lineke en Kaj van Pickle n Glowwonen in de buurt. Het is de eerste keer dat ze op de markt staan en van hen had het wel wat drukker mogen zijn. ‘Het is een opkomende buurt, maar deze markt trekt nog geen mensen uit andere stadsdelen. Het is wel goed voor de buurt als geheel denk ik maar voor bewoners zijn sommige producten misschien te luxe, vooral de etenswaren’. Voor buurtbewoners Linda en Peter, begin dertig, is het juist niet luxe genoeg. ‘We lopen altijd wel even over de markt, maar voor ons mist er een duidelijke identiteit. Er is van alles wat, kleding, eten, huisraad, waardoor je niet weet wat er precies te halen valt. Van ons mogen er wel meer lekkere etenswaren worden verkocht, wij hebben niet zo veel met die tweedehands spulletjes’.

Daar hebben vijftigers Adinda en Mark geen last van. Ze zijn op de fiets op weg naar de Noordermarkt en zijn gestopt om langs de kraampjes te lopen. Ze vinden het heel gezellig, de vorige keer ook al. Adinda: ‘Ik hou wel van die zelfgemaakte spulletjes op rommelmarkten, ik heb sierraden gekocht. We komen niet uit de buurt maar weten wel dat ze hier hun best doen om de wijk op te krikken en daar helpt de markt zeker bij’. En daar gaan ze weer, door naar de Noordermarkt ‘Lekkere dingetjes kopen om vanavond op te eten’.

Aanbod afstemmen op buurtbewoners
Hedwich van der Steen organiseert de markt namens de Jan Eef en herkent het beeld dat er geschetst wordt: ‘Toen de markt net begon was het een biologische markt. Maar dat aanbod bleek niet overeen te komen met de wensen van de bewoners. Met de laagdrempelige Soek geven we nu een draai aan de markt om hem toegankelijker te maken. We blijven sowieso voortdurend schaven aan de formule om aan ieders wensen te voldoen’. Overigens is er goed nieuws, want er staat een vacature open voor communicatiemedewerker. Lijkt het jou leuk om mee te denken over de identiteit en de pr van de Mercatormarkt? Mail naar info@mercatormarkt.nl voor meer info.

Nienke met haar creatie Piebe
Nienke met haar creatie Piebe

Als de zon onder gaat
Rond half vijf schuift de zon achter de huizen en wordt het wel erg fris. De standhouders ruimen langzaam hun waar op. ‘Vier kledingstukken voor een euro!’ roept Jaap, die een kartonnen doos met kleren in het gangpad heeft gezet. ‘De zaken zijn niet zo goed gegaan vandaag, ik heb het huurgeld van de kraam er uit maar daar is dan ook alles mee gezegd!’ Nienke van Piebe & Co is juist bijna helemaal los. ‘Van de veertig tekeningen die ik bij me had, heb ik er nog acht over. Ik ben heel erg blij!’ Ook Lineke en Kaj van Pickle n Glow zijn bijgedraaid. Ze hebben goed verkocht ‘Over twee maanden staan we hier zeker weer!’

Dit artikel verscheen in maart 2016 op Geefomdejaneef.nl

Zen in de Baarsjes

Tekst #11 Zzzzzen in de Baarsjes

Het eerste wat we doen als ik om 8:00 binnenkom, is rondjes lopen door de lege, stille ruimte. Na een paar minuten klinkt een klap: twee houtjes die op elkaar geslagen worden. Teken dat het laatste rondje is begonnen. Begeleider Gertjan Mulder stopt voor zijn kussentje, maakt een buiging, draait zich naar de overige aanwezigen in de zaal, maakt nog een buiging onze kant op en gaat dan zitten. Met enige moeite brengt hij zijn benen in de halve lotushouding. Daarna is het 25 minuten stil. We zitten in meditatie. 

Zen in de Baarsjes
Zen in de Baarsjes

Euhh, wat zijn we aan het doen? 
We bevinden ons in Studio da Vasco, waar onder andere yoga- en meditatielessen gegeven worden. Hier wordt vijf dagen per week gratis meditatie aangeboden tussen 7:30 en 8:30 uur ’s ochtends. Dit onder leiding van Gertjan Mulder, oprichter van Zen Cirkel Amsterdam. Meditatieleraar, of zenmeester, word je niet zomaar nadat je een paar cursussen hebt gevolgd. Daar word je voor gevraagd. Gertjan is door zijn leraar Maurice Knegtel Sensei van Izen formeel tot begeleider benoemd. Klinkt streng? Dat is het ook! Zen boeddhisme staat in een eeuwenoude Japanse traditie met veel rituelen en een strikte hiërarchie. Daar merk je, op de buigingen na, niets van op een ochtend als deze. ‘Hier willen we graag iedereen verwelkomen die behoefte heeft aan rust en stilte, ongeacht welk geloof of boeddhistische stroming je aanhangt. Echt iedereen is welkom, met name Baarsjesbewoners. En je hoeft echt niet in de lotushouding te zitten. Op een stoel mag ook’.

Waarom bied je gratis meditatie aan voor de buurt?
‘Binnen de zentraditie is het niet ongebruikelijk om dagelijks meditatie aan te bieden. Ik heb het al eerder een aantal jaar gedaan bij een ander centrum. Ook een grote zenmeester zoals Shunryu Suzuki is zo begonnen. Met een bordje in de tuin: ‘Kom hier mediteren’. De belangrijkste reden om hiermee te starten is dat ik meditatie op een laagdrempelige manier wil aanbieden aan buurtbewoners. En het disciplineert me om zelf ook dagelijks een uur te zitten natuurlijk’. Niet dat Gertjan nou meteen juichend opstaat als de wekker om 6:45 gaat ‘Mijn methode is om op te staan voordat de eerste gedachten komen. Met het denken komt ook de weerstand “Als er vandaag nou niemand komt, kan ik net zo goed blijven liggen” en “Ik heb geen zin”. Dat probeer ik te omzeilen door onmiddellijk op te staan’.

Als je bijna alle rituelen weglaat, waarom buig je dan wel voor je kussentje en naar ons toe?
‘Het buigen in het algemeen staat symbool voor verschillende dingen. Ten eerste om te leren meegaan met wat zich voordoet, in plaats van de dingen in ons leven te manipuleren en ons te verzetten tegen dat wat er is. Vooral hier in het westen vinden we het erg moeilijk om ons mee te laten voeren met dat wat er op ons afkomt. We hebben graag invloed op alles en gaan heel ver om controle over ons leven te krijgen en te houden. Ten tweede is het buigen ook een uitdrukking van bescheidenheid. Dat kunnen we hier ook wel gebruiken. Daarnaast buigen we voor ons meditatiekussen omdat we daarmee buigen voor de plek waar je misschien ooit spiritueel zal ontwaken. En we buigen naar elkaar als symbool voor het buigen naar al onze medemensen’.

Waarom liepen we net rondjes?
‘Bij deze vorm van meditatie wisselen we loop- en zitmeditatie met elkaar af. We zitten 25 minuten, daarna lopen we 5 minuten. Dat heeft twee redenen. Ten eerste is het fijn voor je lichaam om even te bewegen na het lange stilzitten. Ten tweede is het een manier om de meditatie ook in actie te brengen. Het lopen staat symbool voor andere dagelijkse handelingen zoals tandenpoetsen en koken. Met de loopmeditatie oefenen we dus om ook tijdens de rest van de dag met aandacht te handelen’.

Waarom zouden we moeten komen mediteren?
‘Talloze onderzoeken wijzen uit dat mediteren allerlei positieve effecten heeft op zowel mentaal, emotioneel en fysiek niveau. Mensen die regelmatig mediteren spreken over meer rust en stabiliteit, betere concentratie, meer helderheid en een beter vermogen om met tegenslagen om te gaan. Als ik een tijd niet mediteer dan merk ik dat aan mijn gedrag. Dan ben ik rustelozer.’

Praktische info
Mediteren kan elke werkdag tussen 7:30 en 8:30. Je kan om 7:30 of om 8:00 binnenkomen. Als je nog nooit hebt gemediteerd, krijg je een korte toelichting. Draag loszittende kleding als je komt. Deelname is gratis, een kleine donatie wordt op prijs gesteld. De meditatie vindt plaats in Studio da Vasco, Vasco da Gamastraat 10. Voor vragen, mail naar Gertjan: zencirkelamsterdam@izen.nl.

Dit artikel verscheen in maart 2016 op Geefomdejaneef.nl

Joke Jaspers

Tekst #10 Creatief met groenten

Wat doe je met overgebleven groenten? En hoe voorkom je dat je altijd hetzelfde klaarmaakt? Vanuit deze vragen organiseert Joke Jaspers drie laagdrempelige kookworkshops in de Tagrijn op het Balboaplein. Want ‘gezond koken is helemaal hip en je hoeft geen keukenprins(es) te zijn om lekker te koken’.

Goede voorbereidingen
In de drie workshops staan verschillende groenten centraal. De eerste workshop gaat over broccoli. Joke: ‘Ik vind de voorbereidingen al zo leuk, daar ben ik al de hele week mee bezig!’ En dat is te merken, want goed voorbereid is het zeker. De recepten krijgen we uitgeprint in een mapje aangereikt. De vijf deelnemers kunnen kiezen uit twee broccolisalades, twee hartige broccolitaarten, broccoliburgers of een broccolisoep. We kiezen ieder een gerecht dat we graag willen maken. Voor mij wordt het een salade met de titel ‘Allerlekkerste broccolisalade ooit’. Er staan vijf keurige setjes kookgerei voor ons uitgestald: een pollepel, mengbakjes, snijplank, mesjes, lepeltjes om te proeven, zout en peper. We pakken ieder ons setje en gaan aan de slag. Er wordt druk geroerd, geklopt, gesneden en geproefd. In vier verschillende pannen kookt, stoomt en bakt broccoli. Joke helpt hier en daar een handje. Alles aan haar straalt gezelligheid, hartelijkheid en liefde voor koken uit.

Creatief met Groenten
Creatief met Groenten

Kijken of zelf doen?
‘Ik heb het gevoel dat jullie voor mij hebben gekookt!’ roept Joke glunderend als we eenmaal aan tafel zitten, zo’n anderhalf uur later. ‘Nou ik dacht eigenlijk dat jij voor ons zou koken en dat wij alleen maar hoefden toe te kijken!’ reageren deelnemers Marisol en Nadia in koor. ‘Oh maar dat is zo saai als je zelf niets mag doen en je alleen maar mag kijken. En in de aankondiging staat toch echt: ‘Laat je inspireren en geniet van je eigen kookkunst!’ merken de anderen op. We proeven alle gerechten en wisselen kooktips uit. Voor sommigen van ons is koken een verplicht nummertje, terwijl Marisol een professioneel cateringbedrijf heeft en hier inspiratie komt opdoen voor haar eigen gerechten. De broccolisoep met kokosmelk die ze klaarmaakt is verrukkelijk. Joke zelf is zowel privé als professioneel met koken bezig, ze runt onder andere een saladeservice in de Jan Evertsenstraat en omgeving.

Allerlekkerste ooit?
Joke leert ons dat je de stronken van broccoli in de diepvries kunt bewaren en er dan later soep van kunt maken. Ook weet ik nu hoe ik de taaie draden van een stengel selderij gemakkelijk kan verwijderen. Ik vergeet de gestoomde broccoli koud af te spoelen, maar is mijn salade desondanks de ‘Allerlekkerste broccolisalade ooit?’. Mmwah, ik hou niet zo van de selderij die er in zit, en ook als ik die er uit haal ben ik niet heel erg onder de indruk. Ik vind de op Jamie Oliver gebaseerde salade van ‘Broccoli, granaatappel, rozijnen en zonnebloempitten’ die Brigit maakte lekkerder. Dus bij dezen het recept!

Salade van ‘Broccoli, granaatappel, rozijnen en zonnebloempitten’
1 stronk rauwe of gestoomde broccoli
1 kleine rode ui, gesnipperd
Pitjes uit 1/2e granaatappel
75 gr rozijnen
75 gr zonnebloempitten
125 ml volle yoghurt
Zout en peper

1) Snijd de roosjes en de stronk van de broccoli in hapklare stukjes.
2) Doe de rauwe of gestoomde broccoli, de ui, de rozijnen, granaatappelpitje en de zonnebloempitten in een kom en schep door elkaar.
3) Voeg de yoghurt toe. Voeg zout en peper naar smaak toe. Schep alles goed om, zorg ervoor dat alles goed bedekt is met yoghurt.
4) Klaar!

Dit artikel verscheen in mei op de site van Geefomdejaneef.nl

IMC Weekendschool

Tekst #9 Stropdas strikken op de Weekendschool

‘Je vriend biedt je een computer aan. Er zit geen garantie op en hij is 750 euro goedkoper dan in de winkel. Koop je de computer?’

Nurselen (11) en haar klasgenoten denken diep na over deze vraag. Samen met een coach spelen ze ‘het Geldspel’. Dit is niet zomaar een gezellig spelletje op de zondagmiddag. Het Geldspel is onderdeel van het weekendschoolvak Bedrijfseconomie, verzorgd in samenwerking met KPMG. De kinderen zijn leerlingen van IMC Weekendschool, waar ze drie jaar lang elke zondag les krijgen in architectuur, journalistiek, informatica en nog veel meer.

IMC Weekendschool
IMC Weekendschool

Een begrip
IMC Weekendschool (vestiging Amsterdam West) geeft sinds 2008 wekelijks lessen in Het Sieraad op de Postjesweg. Per jaar is er plek voor 40 nieuwe kinderen. Dieuwke (conceptbegeleider Weekendschool): ‘De kinderen worden heel serieus genomen. De Weekendschool is ook echt een begrip in hun kringen. Het geeft ze een idee over hun toekomstmogelijkheden. De eerste lichting afgestudeerden is nu 28 en sommigen geven zelf les bij ons’. Zo ver is oud-leerling Hamza (15) nog niet, maar vandaag loopt hij wel weer een dagje mee. ‘Door IMC weet ik wat bepaalde beroepen en functies inhouden. Daardoor maak ik al tijdens de middelbare school betere keuzes over mijn vakkenpakket’.

Op je vrije dag
Ondanks hun zesdaagse schoolweek, zitten de kinderen energiek en opgewekt in de klas. Aandachtig luisteren ze naar de presentatie van KPMG-medewerker Jasper (26). Wanneer hij een vraag stelt, schieten er vijf of zes vingers de lucht in. Het deert de kinderen niet dat ze op hun vrije dag in de lesbanken zitten. Ilham (12): ‘Als ik niet naar IMC zou gaan, zou ik het hele weekend niets doen. Hier is het altijd gezellig en ben je nooit alleen’. Veel kinderen uit de buurt komen zelden in aanraking met mensen en plekken die hen inspireren. Laat staan dat ze bij bedrijven binnenkijken, een netwerk opbouwen of verschillende beroepen uitproberen. Terwijl ze daar wel behoefte aan hebben, zoals Said (12): ‘Geneeskunde vond ik het leukste vak. Daar leer je veel spannende dingen, bijvoorbeeld voor kinderarts. Zelf wil ik chemie studeren, ik hou ervan om dingen te onderzoeken en wil graag de wetenschap in’.

Verschillende werelden
Sociale kringen bij elkaar brengen die elkaar anders niet zouden overlappen, is een van de sterke kanten van IMC Weekendschool. Na afloop zijn alle KPMG-begeleiders onder de indruk van de nieuwsgierigheid en goede vragen van de leerlingen. Die positieve sfeer maakt dat bedrijven en gastdocenten zich graag structureel voor IMC Weekendschool inzetten. Alle elf KPMG’ers die er vandaag zijn, doen dit in hun vrije tijd. Sinem (24) ‘Toen ik in dienst kwam bij KPMG, heb ik meteen gezegd dat ik bij de Weekendschool wilde helpen. Ik vind het fijn om met kinderen te werken en belangrijk om iets voor de maatschappij te doen’.

Goed voor de dag komen
Na de pauze is het gedaan met de concentratie. Gelukkig is het laatste gedeelte van de les praktisch: zakelijke etiquette. Oftewel oefenen met handen schudden, stropdas strikken en nagels lakken. Volgende week gaan ze op excursie naar KPMG en dan is het natuurlijk wel belangrijk om goed voor de dag te komen. Naast jubelverhalen zijn er ook uitdagingen. Jaarcoördinator Wilco: ‘Het is hard nodig meer bedrijven en fondsen te vinden die ons willen sponsoren. We zoeken daarom contact met het MKB in Amsterdam West. Met behulp van lokale bedrijven laten we jongeren mogelijkheden zien in hun eigen buurt. Een aantal sponsoren, zoals KPMG, verzorgt als bedrijf ook een vak. Zo leggen we duurzame verbindingen tussen het onderwijs, het bedrijfsleven en de toekomst van deze jongeren’.

Meer informatie: www.imcweekendschool.nl

Dit artikel verscheen in mei in de Jan Eef Krant en in juni 2016 op de website van Geefomdejaneef.nl